Αν θυμηθείς το όνειρό σου …
 

Ο Freud ήταν ο πρώτος που αντιλήφθηκε το όνειρο ως μηχανισμό νοητικής επεξεργασίας και το χαρακτήρισε ως «βασιλικός δρόμος προς το ασυνείδητο» . Το όνειρο θεωρείται μια συνεχής αυτόνομη πέψη των ερεθισμάτων, αποτέλεσμα της επεξεργασίας υπερβολικά απειλητικών και συναρπαστικών συναισθημάτων, μια αντανάκλαση του μυαλού, μια προσπάθεια για βαθύτερη κατανόηση των λανθάνοντων και έκδηλων συναισθηματικών δυσκολιών. Με βάση τις αρχές της ψυχανάλυσης, το όνειρο είναι ένας μηχανισμός με τον οποίο εκτονώνονται οι καταπιεσμένες σκέψεις, τα απωθημένα συναισθήματα, οι επιθυμίες μας. Είναι ο κόσμος μέσα στον οποίο αποφορτίζονται όλα αυτά τα οποία για διάφορους λόγους δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε, ένας κόσμος χωρίς ηθικούς περιορισμούς και κανόνες.
 

Ενώ το όνειρο είναι ένα συνηθισμένο νυχτερινό φαινόμενο, πολλές φορές φαίνεται να επηρεάζει την καθημερινότητά μας. Πόσες φορές ξυπνήσατε χαρούμενοι μετά από ένα ευχάριστο όνειρο και πόσες κακοδιάθετοι μετά από ένα συγκλονιστικό εφιάλτη; Έρευνες υποστηρίζουν πως υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ ονείρων και διάθεσης. Όταν ονειρευόμαστε κάτι όμορφο και ευχάριστο, ξυπνάμε με ηρεμία, με «χαμόγελο», με διάθεση ανεβασμένη. Όταν όμως τα όνειρά μας είναι άσχημα, ξυπνάμε με χαλασμένη διάθεση, με νεύρα και κατήφεια.
 

Γιατί όμως να συμβαίνει αυτό;
Σκεφτείτε το σαν να δημιουργείτε εικόνες στον εγκέφαλό σας. Αν οι εικόνες που δημιουργείτε είναι ευχάριστες, θα είστε ήρεμοι και χαλαροί. Αν οι εικόνες είναι άσχημες, μαύρες, απαισιόδοξες, καταθλιπτικές, αγχώδεις, τότε θα είστε κακοδιάθετοι και λυπημένοι.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με τον εγκέφαλο. Όταν διανύουμε μια περίοδο αναστάτωσης, οι σκέψεις που κάνουμε είναι απαισιόδοξες, μας κατακλύζει το άγχος και αυτό εκτονώνεται στα όνειρά μας. Όταν είμαστε χαλαροί και ήρεμοι στην καθημερινή μας ζωή τότε και τα όνειρά μας είναι ανέμελα και αποτελούνται από όμορφες εικόνες.

Τα όνειρα μπορούν να επηρεάσουν το πώς νιώθουμε όταν ξυπνάμε και πώς ενεργούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όταν ονειρευόμαστε, ορισμένα μέρη του εγκεφάλου μας που ελέγχουν τα συναισθήματα, όπως το μεταιχμιακό σύστημα και η αμυγδαλή, είναι πολύ ενεργά. Έτσι, όταν θυμόμαστε τα όνειρά μας, θυμόμαστε και τα συναισθήματα που τα συνοδεύουν. Μερικές φορές, αυτά τα συναισθήματα μένουν μαζί μας ακόμα και αφού ξυπνήσουμε και μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεσή μας και τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε. Σε πολλούς ανθρώπους αρέσει επίσης να λένε σε άλλους για τα όνειρά τους, ειδικά αν το συναίσθημά τους έχει επηρεαστεί σημαντικά από αυτά. Σε έρευνα σχεδόν το 100% από τους ανθρώπους που έδωσαν συνέντευξη παραδέχτηκαν ότι συζητούν τα όνειρά τους με οικεία πρόσωπα. Αυτό μπορεί να κάνει τα συναισθήματα από το όνειρο ακόμα πιο δυνατά. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι σχεδόν οι μισοί άνθρωποι αφήνουν τα όνειρά τους να επηρεάσουν το πώς αισθάνονται όταν ξυπνούν. Τα όνειρά μας συχνά περιλαμβάνουν τους συντρόφους μας, κάτι που μπορεί να τα κάνει να φαίνονται αληθινά, ακόμη κι αν είναι απίθανα Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι όταν ένα άτομο σε ένα ζευγάρι ονειρεύεται ότι απατάει ή λέει ψέματα, μπορεί να προκαλέσει περισσότερες διαφωνίες και προβλήματα στη σχέση. Αυτός που ονειρεύεται την απιστία είναι νευρικός και δημιουργεί καυγάδες και δυσκολίες στην καθημερινότητα. Τέλος αποδείχτηκε από έρευνα πως περίπου το ένα τρίτο των ανθρώπων χρησιμοποιούν τα όνειρά τους για να τους βοηθήσουν να λαμβάνουν αποφάσεις στην πραγματική ζωή.

Τα όνειρα μπορούν πραγματικά να έχουν μεγάλη επίδραση στον εγκέφαλό μας, ακόμα κι αν δεν το συνειδητοποιούμε. Μπορούν να μας κάνουν να νιώσουμε διαφορετικά συναισθήματα, να επηρεάσουν τον τρόπο που τα πάμε καλά με τους άλλους και ακόμη και να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε τα προβλήματα. Έτσι, τα όνειρα μπορούν πραγματικά να επηρεάσουν τα πράγματα που κάνουμε καθημερινά χωρίς καν να το καταλάβουμε.
 

Μπούρα Παρασκευή
Ψυχολόγος – Ομαδική Αναλύτρια